لەچاوپێکەوتنێکی تەلەفزیۆنیدا، بنیامین ناتانیاهۆ رایگەیاند، کاتێک شەڕی غەززە کۆتایی دێت کە حەماس چەک دابنێت و تەواوی تەرمی بارمتەکان بگەڕێندرێنەوە؛ ئەوەش مەرجی رێککەوتنەکەیە بۆ کۆتاییهێنان بە شەڕەکە.

ئێوارەی ئەمڕۆ شەممە، لە چاوپێکەوتنێکیدا لەگەڵ کەناڵ 14ی وڵاتەکەی، ناتانیاهۆ جەختی لە چەکدانانی حەماس کردوەتەوە و بە مەرجی کۆتاییهێنانی شەڕ داناوە، ناتانیاهۆ دەڵێت؛ جەنگەکە کۆتایی دێت کاتێک مەرجەکانی رێککەوتنەکە جێبەجێکرا؛ گەڕانەوەی هەموو بارمتەکان، هەڵوەشاندنەوەی حەماس و داماڵینی چەک لە کەرتی غەززە.

ناوبراو ئەوەشی خستوەتەڕوو، ماوەی جەنگ بە بڕیارێک کە سبەی دەیخاتە بەردەم حکومەت بۆ گۆڕینی ناوی شەڕەکە بە 'جەنگی سەرهەڵدانەوە'" کورتدەکاتەوە.

لە درێژەی قسەکانیدا دەڵێت؛ لە رۆژی دووەم یان سێیەمی شەڕەکەدا وتویەتی رووخساری رۆژهەڵاتی ناوەڕاست دەگۆڕن و ئەوکارەشیان کردوە.

ئەم مەرجەی ناتانیاهۆ لە کاتێكدایە، حەماس تا ئێستا رەتیکردوەتەوە چەک دابنێت و ئاژانسەکانی هەواڵیش ئاشکرایانکردوە، حەماس لەهەوڵی خۆ بەهێزکردندایە لە ناو غەززە و دەستیکردوە بە لەناوبردنی نەیارەکانی.

 

 

 

كەشناسیی عیراق پێشبینی بارانبارین و دابەزینی پلەكانی گەرما لە ناوچە شاخاویەكانی هەرێمی كوردستان دەكات.

دەستەی كەشناسیی عیراق رایگەیاند، بەپێی پێشبینیەكان رۆژی سێشەممەی داهاتوو ئاسمانی هەرێمی كوردستان و ناوەڕاستی عیراق هەور دەبێت و لەسەر لوتكەی چیاكان باران دەبارێت، پلەكانی گەرماش بەراورد بە  رۆژانی پێشوو دابەزینی بەرچاو بەخۆیانەوە دەبینن.

لەبارەی كەشوهەوای رۆژی یەكشەممە و دووشەممەوە دەستەكە رایگەیاند، ئاسمان ساماڵ دەبێت و بەهۆی هەڵكردنی بایەكی مامناوەندەوە تۆز و خۆڵ بەرز دەبێتەوە، بەوەش مەودای بینین بۆ كەمتر لە هەشت كیلۆمەتر كەمدەبێتەوە.

باسی لەوەشكرد، رۆژی چوارشەممە ئاسمان ساماڵ دەبێت و پلەكانی گەرما لە سەرجەم ناوچەكانی عیراق كەمێك بەرزدەبنەوە.

ئەسعەد شەیبانی، وەزیری دەرەوەی سوریا رایگەیاند، بەهەموو شێوەیەک دابەشکردنی سوریا رەتدەکەنەوە و دەرفەتێکی زێرین هاتوەتە پێشەوە بۆ ئەوەی ناوچەی باکووری رۆژهەڵاتی سوریا، بەشێکی کارا بێت لەم قۆناغەی وڵاتدا، جەختیشیکردوەتەوە، بونی هەسەدە لەدەرەوەی دەوڵەت کەلێنەکان قوڵتر دەکاتەوە.

ئەمڕۆ شەممە، وەزیری دەرەوەی سوریا رایگەیاند سەرکەوتوو بوون لە قەناعەتپێکردنی وڵاتانی پەیوەندیدار بە پرسی هەسەدە و کە تاکە چارەسەر رێککەوتنی 10ی ئازارە،  ئاماژەی بەوەشکرد تێکەڵکردنەوەی هێزەکانی هەسەدە لەگەڵ سوپای سوریا دەبێت بە زوترین کات ئەنجام بدرێت.

ناوبراو جەختیکردەوە نەبوونی هێزەکانی سوریای دیموکرات (هەسەدە) لەناو دامودەزگاکانی دەوڵەتدا، کەلێنەکانی نێوان ئەوان و دەوڵەت قووڵتر دەکاتەوە و لە ئێستادا دەرفەتێکی مێژوویی هەیە بۆ ئەوەی ناوچەکانی ژێردەسەڵاتی ئیدارەی خۆسەر بەشێکی کارا بێت لەم قۆناغەدا.

شەیبانی وتیشی؛ ئەحمەد شەرعی سەرۆک حەزدەکات، هەسەدە بەشێکی سەرەکی بێت لە سوریا و نەگەیشتن بە رێککەوتن لەگەڵ هێزەکانی هەسەدە رێگری لە بەرژەوەندیی خەڵکی مەدەنی و گەڕانەوەی ئاوارەکان بۆ ناوچەکانی خۆیان دەکات.

 

نووسینگەی سەرۆک وەزیرانی ئیسرائیل رایگەیاند، بنیامین ناتانیاهۆ فەرمانیکردوە بە نەکردنەوەی  دەروازەی رەفەح، بەهۆی جێبەجێنەکردنی رێککەوتنەکە لەلایەن حەماسەوە، کە تا ئێستا تەرمی 19 بارمتەی لاماوە  و رادەستی نەکردوە.

ئەمڕۆ شەممە، نووسینگەی سەرۆک وەزیرانی ئیسرائیل بڵاویکردەوە، سەرۆک وەزیران فەرمانی کردوە تا کاتێکی نادیار دەروازەی رەفەح نەکرێتەوە، چونکە حەماس پابەند نەبون بە بەڵێنەکانیان و تا ئێستا تەرمەکانیان رادەست نەکردوە.

ئەم لێدوانەی نووسینگەی نەتانیاهۆ دوای ئەوە دێت کە باڵیۆزخانەی فەلەستین لە میسر رایگەیاند کە دووشەممەی داهاتوو دەروازەی سنووری رەفەح دەکرێتەوە و پشتڕاستی کردەوە کە "کردنەوەی دەروازەی رەفەح رێگە بە فەلەستینییەکانی نیشتەجێی میسر دەدات بگەڕێنەوە بۆ غەززە".

ئەمە لە کاتێکدایە نەتەوە یەکگرتووەکان و رێکخراوە فریاگوزاریەکان چەندین جار داوای کردنەوەی دەروازەی رەفەحیان کردووە، لە کاتێکدا غەززە دوای شەڕی دوو ساڵەی رووبەڕووی قەیرانێکی مرۆیی سەخت بوەتەوە.

حەماس رایگەیاندوە، بۆ دۆزینەوەی تەرمی بارمتەکان پێویستی بەکاتی زیاتر و ئامێری پێویست هەیە و ئەو پرۆسەیە کاتی زیاتر دەخایەنێت و تا ئێستا حەماس 19 تەرمی لاماوە و  رادەستی نەکردووە.

کەناڵی سی ئێن ئێن بڵاویکردوەتەوە، بەرپرسانی ئیدارەی ئەمریکا بە شێوەیەکی تایبەت باسیان لە ئەگەری رێکخستنی کۆبوونەوەی نێوان دۆناڵد ترەمپ و کیم جۆنگ ئون سەرۆکی کۆریای باکور کردووە، ئەمەش لە میانی سەردانەکەی ترەمپدا بۆ کیشوەری ئاسیا لە مانگی داهاتوو.

ئەمڕۆ شەممە، سی ئێن ئێن لە زاری سەرچاوە ئاگادارەکان لەم بابەتە رایگەیاندووە کە بەرپرسان تا ئێستا هیچ پلانێکی دیاریکراویان بۆ سەردانێکی لەو شێوەیە دانەناوە و ئاماژەی بەوە کردووە؛ هیچ پەیوەندییەکی رەسمیش لە نێوان واشنتۆن و پیۆنگ یانگدا نەبووە، وەک ئەوەی لە خولی یەکەمی سەرۆکایەتییەکەی ترەمپدا رویدا.

سی ئێن ئێن، لە دوو سەرچاوەوە زانیویەتی، هەوڵی ترەمپ بۆ گەیشتن بە سەرۆکی کۆریای باکوور لە سەرەتای ئەمساڵدا سەرکەوتوو نەبوو، چونکە کۆریای باکوور پەیامەکەیان قبوڵ نەکرد، ئەمە لە کاتێکدایە ترەمپ بە شێوەیەکی تایبەت و ئاشکرا خواستی خۆی بۆ دیدار لەگەڵ سەرۆکی کۆریای باکور دەربڕیوە و بەرپرسانی ئەو وڵاتەش لە کاتی گەشتەکەیدا بۆ کیشوەری ئاسیا دەرگای کۆبوونەوەیان بە کراوەیی هێشتووەتەوە.

بەگوێرەی زانیارییەکان گفتوگۆکان لە قۆناغی سەرەتاییدان وهیچ کاتێک و شوێنی دیاریکراو بۆ کۆبوونەوەکە دیاری نەکراوە، بەڵام زۆرێک لە بەرپرسانی ئەمریکا گومانیان دەربڕیوە کە ئەو کۆبوونەوەیە ئەنجام بدرێت و ترەمپ دەیەوێت سەرۆکی کۆریای باکوور رازی بکات وازلە چەکە ئەتۆمییەکانی بهێنێت.

دوایین جار ترەمپ و کیم لە ساڵی 2019 لە ناوچەی داماڵراوی سەربازی (DMZ)ی نێوان هەردوو کۆریا یەکتریان بینی، ئەو کۆبوونەوەیە بووە یەکێک لە ئایکۆنیترین ساتەکانی پەیوەندییەکانی واشنتۆن و پیۆنگیانگ کاتێک هەردوو سەرکردە لەبەردەم کامێراکان تەوقەیانکرد و ترەمپ وەک یەکەم سەرۆکی ئەمریکا چوە ناو خاکی کۆریای باکوورەوە.

ئەمە لە کاتێکدایە بە بەردەوامی ئەمریکا داوا دەکات کۆریای باکوور واز لە چەکە ئەتۆمییەکانی بهێنێت و لە بەرامبەردا، پوینگ یانگ ئەو داوایە رەتدەکاتەوە و جەختدەکەنەوە ئەو چەکەیان بە یاسای وڵات چەسپاندووە و بۆ گفتوگۆکردن نییە .